Treść

Jezioro Czorsztyńskie

Historia Gminy Czorsztyn związana jest z historią budowy sztucznego zbiornika wodnego, który determinował rozwój gminy i czyni to nadal. Historia budowy zbiornika sięga początku XX wieku. Orędownikiem budowy był Gabriel Narutowicz, wybitny naukowiec i pierwszy Prezydent RP. W 1997 roku budowa została zakończona. Zapora zapobiegła skutkom powodzi, która miała miejsce w tymże roku, przejmując 60 % wzburzonych fal powodziowych. Przepływ wynosił 1 400 m³/s podobnie jak w 1934 r. Zbiornik, zwany obecnie Jeziorem Czorsztyńskim ma powierzchnię 1 120 ha, max. 1 335 ha, zaś zbiornik w Sromowcach Wyżnych, którego celem jest zapewnienie równomiernego odpływu wód, ma powierzchnię 95 ha.

Zespół Zbiorników Wodnych Czorsztyn – Niedzica i Sromowce Wyżne jest obecnie niewątpliwą atrakcją turystyczną podobnie jak samo jezioro czorsztyńskie, nad którego spokojnymi wodami górują tak bliskie Tatry. Wokół jeziora znajdują się liczne miejsca do wypoczynku i wędkowania, a w rejsy wypływają statki spacerowe i gondole.

Historia budowy zapory wodnej w Niedzicy

• 1964 r. - Uchwała Komitetu Rady Ministrów Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w sprawie gospodarki wodnej w dorzeczu Dunajca.
• 1968 r. - Zatwierdzenie projektu wstępnego ZZW Czorsztyn-Niedzica i Sromowce Wyżne przez Komisję Planowania przy Radzie Ministrów.
• 1969 r. - Rozpoczęcie inwestycji.
• 1970 r. - Podział inwestycji na zadania: I - zagospodarowanie otoczenia zbiornika i budowa dróg. II - obiekty podstawowe. Zatwierdzenie ZTE (Założeń Techniczno-Ekonomicznych) zadania I.
• 1971 r. - Rozpoczęcie realizacji Zadania I.
• 1974 r. - Zatwierdzenia ZTE zadania II.
• 1975 r. - Rozpoczęcie realizacji Zadania II.
• 1986 r. - Decyzja rządowa o rozszerzeniu zadania ZZW Czorsztyn o budowę oczyszczalni w zlewni Dunajca powyżej przekroju zapory Sromowce Wyżne.
• 1988 r. - Przełożenie koryta rz. Dunajec przez sztolnie energetyczno-spustowe dla umożliwienia budowy zapory głównej.
• 1994 r. - Oddanie do użytku zapory, zbiornika i EW (Elektrowni Wodnej) Sromowce Wyżne.
• 1995 r. - Zakończenie sypania korpusu zapory i rozpoczęcie robót wykończeniowych (droga po koronie, zagospodarowanie skarpy odpowietrznej). Napełnienie zbiornika Czorsztyn-Niedzica do rzędnej 512.00 m n.p.m. zgodnie z decyzją Wydziału Ochrony środowiska i Zasobów Naturalnych Urzędu Wojewódzkiego w Nowym Sączu dla prowadzenia rozruchu elektrowni. Przygotowanie czaszy zbiornika Czorsztyn-Niedzica powyżej rzędnej 512,00 do napełnienia. Dokończenie obwałowań ochronnych dla miejscowości Frydman, Dębno i Kluszkowce wraz z urządzeniami. Zakończenie budowy oczyszczalni ścieków w miejscowościach leżących wokół zbiornika czorsztyńskiego i w Nowym Targu. Rozpoczęcie zabudowy technicznej i biologicznej brzegów zbiornika głównego. Rozpoczęcie realizacji zieleni ochronnej i uzupełniającej. Kontynuacja regulacji dopływów do zbiornika. Zakończenie renowacji Zamku Niedzickiego. Zakończenie rozbiórki obiektów zabytkowych z przygotowaniem do przeniesienia do muzeum-skansenu. Zakończenie badań archeologicznych. Prowadzenie rozruchów obiektów.
• 1996 r. - Zakończenie budowy zapory niedzickiej. Napełnienie zbiornika Czorsztyn-Niedzica powyżej rzędnej 512,00 m n.p.m. Kontynuacja budowy oczyszczalni ścieków i sieci kanalizacyjnych w miejscowościach leżących w zlewni zbiornika czorsztyńskiego. Zakończenie zabudowy biologicznej i technicznej brzegów zbiornika głównego. Kontynuacja realizacji zieleni. Kontynuacja robót regulacyjnych na dopływach do zbiorników. Budowa skansenu. Zakończenie prac przy utrwaleniu ruin zamku Czorsztyn. Prowadzenie rozruchów i przygotowanie do eksploatacji obiektów zadania ZZW Czorsztyn.
• 1997 r. - Zakończenie budowy systemów kanalizacji i oczyszczalni ścieków w miejscowościach leżących w zlewni zbiornika czorsztyńskiego. Zakończenie robót regulacyjnych. Zakończenie wykonania zieleni. Przekazanie obiektów do eksploatacji. Prace wykończeniowe i estetyzacyjne.